Τετάρτη 22 Μαρτίου 2017

Ιδεολογική ηγεμονία στα πανεπιστήμια [σε Βρεταννία και Ελλάδα]


Γράφει ο Ανδρέας Σταλίδης.
Με έκπληξη διαβάζω τα ευρήματα του Noah Carl, από ένα Βρεταννικό ινστιτούτο, ότι ενώ η αναλογία προτίμσης αριστερών και δεξιών κομμάτων είναι 50%-50% στην κοινωνία, αλλά 88%-12% στους ακαδημαϊκούς δασκάλους το 2015. Το 12% των συντηρητικών καθηγητών ήταν 18% το 1989, 29% το 1976 και 35% το 1964. Η μελέτη επιχειρεί να εξηγήσει το παράδοξο αυτό φαινόμενο.
Κατ’ αρχάς απορρίπτει την υπόθεση ότι το αίτιο του χάσματος είναι ο δείκτης νοημοσύνης. Η ανάλυση δείχνει ότι στο 5% των ανθρώπων με τον υψηλότερο δείκτη νοημοσύνης, η αναλογία είναι πάλι 50%-50% όπως σε όλη την κοινωνία. Η απόκλιση εξηγείται εν μέρει, κατά το 1/3 περίπου από το εξής χαρακτηριστικό της προσωπικότητας: το πόσο ανοιχτός δηλώνει κανείς στην απόκτηση εμπειριών στη ζωή. Οι άνθρωποι με έντονο αυτό το χαρακτηριστικό που ανήκουν στο 5% των εξυπνότερων ανθρώπων έλκονται περισσότερο από την αριστερά, ενώ
βρίσκονται συχνότερα στο δείγμα ακαδημαϊκών.
Το εν λόγω εύρημα παραμένει όμως εν πολλοίς αναπάντητο. Μία από τις παρενέργειές του είναι ότι αναπαράγεται, ακριβώς επειδή συμβαίνει. Με επίπτωση στη μείωση του πλουραλισμό.
Αν είναι όντως έτσι τα πράγματα στη Βρετανία, μπορούμε να φανταστούμε τι συμβαίνει στην Ελλάδα. Όχι τόσο σε επίπεδο κομμάτων, διότι εμείςι διαθέτουμε δύο κομματικά κράτη με βαθειές ρίζες σε όλες τις δομές της χώρας, αλλά σε επίπεδο ευρύτερης διανόησης, αξιών, ανάγνωσης της Ιστορίας, κοινωνικοπολιτικών στερεοτύπων και, τελικά, στην αντίληψη περί έθνους.
Μια που πλησιάζει η εθνική εορτή, ας δοθεί ένα Ιστορικό παράδειγμα. Το 2012 εκδόθηκε το βιβλίο «Κρυφό Σχολειό. Το Χρονικό μιας Ιστορίας» του Γιώργου Κεκαυμένου, το οποίο ευθέως απαντά στο μοναδικό σύγγραμα (δευτερογενούς) μελέτης από τον αξιόλογο -κατά τα άλλα- ιστορικό Άλκη Αγγέλου. Το σύμπαν Ελλαδικό ακαδημαϊκό κατεστημένο εκτός από τα αναμασήματα του εαυτού του, με ένα μόνο βιβλίο στη φαρέτρα του είχε καταφέρει να εμπεδώσει την άποψη ότι το Κρυφό Σχολειό ήταν μία βολική επινόηση μεταγενέστερη της Επανάστασης.
Κατακέφαλα τους ήρθε το έργο του Κεκαυμένου, το οποίο με πολλές δεκάδες πρωτογενείς πηγές, δεν απορρίπτει βέβαια ότι υπήρχαν φανερά σχολειά, αλλά εδραιώνει με αναμφισβήτητες αποδείξεις ότι ανά περιόδους και ανά περιοχές υπήρχαν πολλά Κρυφά Σχολειά, και ότι η παιδεία διωκόταν σε όλη τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, εκτός από δύο συγκεκριμένες φωτεινές περιόδους. Σε πλήρη αντίθεση με τον άξονα σκέψης ότι δήθεν «οι Οθωμανοί ενδιαφέρονταν μόνο για τους φόρους», λες και η Επανάσταση έγινε απέναντι σε ομοεθνείς για φορολογικούς λόγους.
Πώς αντιμετώπισε η ελληνική διανόηση το εν λόγω βιβλίο; Σταχυολογώ μαρτυρίες που μου μεταφέρθηκαν όταν φοιτητές το έδειξαν στους καθηγητές τους: «δεν διαβάζω βιβλία που δεν γνωρίζω τον συγγραφέα», «τι μπορεί να λέει δηλαδή;», «δεν έχει ούτε μία πηγή» (μετά από απλό ξεφύλλισμα), «αυτό το θέμα έχει λυθεί δια παντός». Δημοσίως δε, «ουδέν σχόλιον».
Ο ορισμός της αντι-επιστημονικότητας και του ανορθολογισμού. Καταλαβαίνει ο αναγνώστης ποια πλευρά είναι η επιστημονική και ποια η «οπαδική». Ποια λειτουργεί με πηγές, και ποια με κλίκες. Ποια διαλέγεται και ποια ..αυταρέσκεται. Ως προς το συγκεκριμένο θέμα, η απάντηση έχει δοθεί και είναι διαθέσισμη στον καλοπροαίρετο. Για τα υπόλοιπα, ο δρόμος είναι ανοιχτός, μακρύς και επίπονος. Καλή επιτυχία σε όσους αποτολμήσουν να τον διαβούν.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου